Zasiłek macierzyński stanowi istotne wsparcie finansowe dla przyszłych rodziców. Kto jest uprawniony do jego uzyskania? Jak długo trwa jego wypłata? Ile wynosi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w artykule. Zawiera on także informacje o opodatkowaniu tego świadczenia oraz jego powiązaniach z innymi urlopami. Dzięki temu rodzice mogą lepiej zorientować się w całym procesie wsparcia.
Komu przysługuje zasiłek macierzyński
Zasiłek macierzyński jest dostępny dla osób objętych ubezpieczeniem chorobowym. Obejmuje to:
- pracowników zatrudnionych na umowę o pracę,
- członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
- osoby wykonujące pracę nakładczą,
- osoby pracujące na umowie agencyjnej lub zlecenia,
- osoby prowadzące działalność pozarolniczą,
- duchownych,
- osoby odbywające służbę zastępczą,
- osoby współpracujące z przedsiębiorcami.
Zasiłek przysługuje ubezpieczonym, które urodziły dziecko lub przyjęły je na wychowanie, choć należy pamiętać, że osoby z zaległościami w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne nie mają do niego prawa.
Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego
Czas trwania zasiłku macierzyńskiego w Polsce jest uzależniony od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu. Dla pojedynczego dziecka przysługuje 20 tygodni, natomiast gdy na świat przyjdzie więcej maluchów, okres ten może wydłużyć się aż do 37 tygodni. Wsparciem dla rodziców jest także uwzględnienie urlopu ojcowskiego, co daje im większą elastyczność. Matki mają możliwość przedłużenia tego okresu, decydując się na urlop rodzicielski, co pozwala im dłużej troszczyć się o potomstwo. Zasiłek macierzyński stanowi istotną pomoc dla rodzin, a jego czas trwania i warunki są dostosowane do indywidualnych potrzeb rodziców.
Wysokość zasiłku macierzyńskiego
W Polsce zasiłek macierzyński w trakcie urlopu macierzyńskiego po urodzeniu jednego dziecka wynosi pełne 100% podstawy wymiaru. Ta podstawa jest ustalana na bazie średniej zarobków z ostatniego roku przed narodzinami dziecka. Osoby zatrudnione na umowę zlecenie również mają zasiłek oparty na średniej składce chorobowej, ale jest on pomniejszony o 13,71%.
Jeśli matka postanowi wydłużyć urlop rodzicielski, może spotkać się z obniżeniem zasiłku do 60% podstawy wymiaru. Jednak od kwietnia 2023 roku zasiłek za ten urlop wynosi już 70% podstawy. Dodatkowy dochód z umowy zlecenia podczas trwania urlopu macierzyńskiego nie wpływa na wysokość otrzymywanego zasiłku.
Opodatkowanie zasiłku macierzyńskiego
Zasiłek macierzyński w Polsce jest opodatkowany, co oznacza, że trzeba go uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym. Należy go wykazać w formularzach PIT-11 lub PIT-37. Każda osoba otrzymująca to świadczenie musi je ująć w swoim rozliczeniu. Choć jest to forma wsparcia dla rodziców, zasiłek traktowany jest jako dochód podlegający opodatkowaniu, co ma wpływ na końcowe rozliczenie podatkowe. Dlatego osoby korzystające z tego zasiłku powinny zadbać o jego poprawne zgłoszenie w dokumentach, aby uniknąć ewentualnych nieścisłości i problemów z urzędem skarbowym.
Zasiłek macierzyński a inne urlopy
Zasiłek macierzyński wiąże się z różnymi formami urlopów rodzicielskich, takimi jak macierzyński, ojcowski oraz rodzicielski. Podczas pierwszego z nich wsparcie finansowe dla matki wynosi pełne 100% podstawy wymiaru. Również ojciec korzystający z urlopu ojcowskiego ma prawo do takiego samego zasiłku.
Natomiast w przypadku urlopu rodzicielskiego wysokość zasiłku jest mniejsza i wynosi 70% podstawy wymiaru. Kluczowe jest złożenie wniosku o ten urlop w ciągu 21 dni po narodzinach dziecka, aby uniknąć obniżenia świadczenia.
Świadczenia związane z macierzyństwem, w tym zasiłek macierzyński, są uregulowane ustawą o świadczeniach pieniężnych w sytuacjach choroby i macierzyństwa. Dzięki temu rodzice zyskują finansową ochronę w okresie opieki nad noworodkiem. Ważne jest, by wnioski o urlopy składano na czas, co pozwala uniknąć zmniejszenia zasiłku.

Wojciech Kieszkowski, jestem doradcą podatkowym, który pracował już w wielu największych firmach doradczych w Polsce i na świecie. Mam ogromne doświadczenie w doradztwie podatkowym i świecie finansów. Zapragnąłem dzielić się nim z Wami na moim własnym, prywatnym blogu.