W niewielu szkołach uczy się, jak zarządzać domowym budżetem. A kiedy kończymy edukację, okazuje się, że właśnie tej fundamentalnej wiedzy najbardziej nam brakuje. A przecież sprawne zarządzanie finansami osobistymi pozwala żyć na godnym poziomie, nie martwiąc się tym, jak wytrwać „do pierwszego”. Co więcej, pozwala oszczędzać, a z tym mamy spory problem. Aż 22% ankietowanych w badaniu „Barometr oszczędności 2023” deklaruje, że nie ma odłożonego zupełnie nic na tzw. czarną godzinę. Jak to zmienić?
Dostajesz wynagrodzenie od pracodawcy, opłacasz z niego rachunki, a cała reszta znika w trudnych do wyjaśnienia okolicznościach? Zacznij planować budżet, czyli tworzyć plan finansowy, który pozwala na kontrolowanie przychodów i wydatków w określonym okresie (np. 1 miesiąca). Dzięki niemu możesz monitorować, ile pieniędzy wydajesz i na co, a także identyfikować obszary, w których możesz oszczędzić.
Jak stworzyć budżet?
Plan budżetowy możesz tworzyć na wiele sposobów – korzystając z internetowych programów, arkuszy w Excelu, czy po prostu, zapisując wszystko w notesie. Zrób to krok po kroku:
- Zbierz dane o swoich dochodach – uwzględnij wszystkie źródła przychodów, takie jak stałe wynagrodzenie od pracodawcy, dodatkowe prace, zasiłki, świadczenia typu 800+ czy dochody z inwestycji.
- Zidentyfikuj swoje wydatki – podziel je na kategorie, takie jak:
- rachunki,
- jedzenie,
- transport,
- rozrywka,
- oszczędności.
- Przypisz kwoty do poszczególnych kategorii – na podstawie historii wydatków określ, ile średnio miesięcznie wydajesz w każdej kategorii.
- Porównaj dochody z wydatkami – sprawdź, czy Twoje wydatki nie przewyższają dochodów/ile pieniędzy miesięcznie Ci zostaje i ile możesz przeznaczyć na oszczędności.
- Monitoruj swoje wydatki na bieżąco – regularnie sprawdzaj, czy trzymasz się ustalonego budżetu, i w razie potrzeby wprowadzaj korekty.
Oszczędzanie na przyszłość
Mitem jest, że oszczędzać mogą tylko ludzie, którzy dużo zarabiają. Faktem jest natomiast to, że tylko dobrze opracowana strategia odkładania pieniędzy oraz sumienność pozwalają na stworzenie poduszki finansowej. Aby mieć do tego większą motywację, ustal swój cel – ekspert z Bloga Kredytowego uczula, aby był on realny.
Czy odkładasz na emeryturę (IKE, IKZE), czy na wymarzone wakacje? Na pewno trzeba mieć jeszcze środki na nieprzewidziane wydatki. I tu najlepiej stosować polecaną przez ekspertów metodę: „50/30/20 procent”.
Oszczędzanie w systemie 50/30/20 zakłada przeznaczanie połowy budżetu na bieżące wydatki, a na przyjemności i rozrywkę 30%. Pozostałe 20% to właśnie Twoje miesięczne oszczędności, które możesz jeszcze rozdzielić na konkretne cele oraz sytuacje awaryjne. Do tego najlepiej mieć konto oszczędnościowe albo lokatę. Gotówkę można też trzymać w domu, ale niestety ze świadomością tego, że wraz z inflacją wartość tych oszczędności maleje.
Unikanie niepotrzebnych długów
Długi mogą stać się poważnym obciążeniem dla Twoich finansów, zwłaszcza jeśli są to długi konsumpcyjne, takie jak kredyty na zakupy czy karty kredytowe oraz wysoko oprocentowane pożyczki. Nie musisz całkowicie z nich rezygnować, ale przed zaciągnięciem zobowiązania zawsze zastanów się:
- Czy na pewno potrzebne Ci te pieniądze i na co je przeznaczysz?
- Czy dana oferta jest atrakcyjna, czy inna nie będzie lepsza (korzystaj z porównywarek i rankingów kredytów).
- Czy jestem w stanie szybciej spłacić kredyt?
- Czy mam przestrzeń na to, aby spłacać wyższe raty, gdy zmienią się stopy procentowe?
Produkty kredytowe nie są złe! Korzystanie z nich w racjonalny sposób może przynieść szereg korzyści – także w perspektywie inwestycyjnej.
